دسته بندی
علت افزایش وزن ناگهانی در زنان
- توضیحات
راهنمای مطالعه متن
آیا تا به حال برای شما نیز پیش آمده که بعضی از روزها، عدد روی ترازو بی‌دلیل بالا برود، لباس‌هایتان تنگ‌تر شوند و یا احساس ورم و سنگینی داشته باشید؟ اغلب این اتفاقات بدون پرخوری یا کم‌تحرکی خاصی رخ می‌دهند و به خصوص در زنان، بسیار رایج هستند. علت افزایش وزن ناگهانی در زنان، همیشه نشانه اضافه شدن چربی نیست، بلکه دلایل متنوعی دارد. در این مقاله به بررسی این دلایل مختلف می‌پردازیم تا اگر شما هم با چنین وضعیتی مواجه شدید، بدانید که چه باید بکنید.
افزایش وزن در زمان تخمک گذاری
یکی از مراحل مهم چرخه قاعدگی، تخمک‌گذاری است که در حدود روز ۱۴ چرخه اتفاق می‌افتد، البته این زمان، ممکن است با توجه به بدن هر فرد کمی متفاوت باشد. در این بازه، بعضی از زنان افزایش وزن مختصری (در حد نیم تا یک کیلوگرم) را تجربه می‌کنند. این تغییر وزن موقت است، اما می‌تواند ذهن فرد را مشغول کند، به‌ویژه اگر نداند که دلیلش چیست.
افزایش ترشح هورمون‌هایی مثل استروژن و پروژسترون در دوران تخمک‌گذاری، باعث میشود که بدن زن برای بارداری احتمالی آماده شود. در این حالت، آب بیشتری در بافت‌ها نگه داشته میشود که این موضوع، باعث ایجاد ورم خفیف در بدن میشود. در این دوران،گاهی میل به خوردن نیز به دلیل تاثیر هورمون‌ها افزایش می‌یابد. این موضوع می‌تواند یکی از علت‌های افزایش وزن ناگهانی در زنان باشد.
علاوه بر این، تغییرات خلق‌وخو در این دوران، ممکن است منجر به کاهش تحرک، احساس خستگی و یا حتی پرخوری هیجانی شود. پس اگر آگاهانه به این موضوع نگاه کنید، متوجه خواهید شد که این وزن‌گیری، لزوما به معنای افزایش چربی نیست و جای نگرانی ندارد.
علت چاقی ناگهانی شکم و پهلو
چاق شدن ناگهانی ناحیه شکم و پهلو، ممکن است حتی بدون افزایش کلی وزن بدن رخ دهد. این نوع افزایش حجم بدن، می‌تواند باعث ایجاد احساس ناراحتی و نارضایتی از ظاهر شود. عوامل متعددی باعث چاقی ناگهانی شکم و پهلو در زنان می‌شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:
- احتباس آب در بافت‌ها: یکی از دلایل رایج بزرگ شدن شکم و پهلو، نگه داشتن آب توسط بدن است. این موضوع می‌تواند به دلیل نوسانات هورمونی، مصرف زیاد نمک و یا حتی کم‌آبی ایجاد شود.
- نفخ دستگاه گوارش: مصرف غذاهایی مانند حبوبات، نوشابه‌های گازدار و یا برخی سبزیجات مانند کلم و گل‌کلم، باعث تولید گاز می‌شوند و می‌توانند ظاهر شکم شما را بزرگ‌تر از حالت واقعی نشان دهند.
- افزایش چربی موضعی: بدن زنان، تمایل دارد چربی را در ناحیه شکم، پهلوها و ران‌ها ذخیره کند. این چربی‌ها به ویژه در زنان با سطح بالای استرس و یا اختلالات هورمونی، به سختی از بین می‌روند.
- یبوست مزمن: زمانی که حرکات روده کند شود، مواد زائد در شکم جمع می‌شوند و باعث ایجاد ورم و بزرگی شکم می‌شوند.
- ضعف عضلات شکم: عضلات ضعیف شکم، نمی‌توانند اندام را جمع و نگه دارند. در نتیجه، شکم جلو آمده و برجسته‌تر دیده میشود.
- تغییرات در هورمون‌های استروژن و انسولین: این هورمون‌ها نقش مهمی در ذخیره چربی در زنان دارند و وقتی سطح آن‌ها به هر دلیلی تغییر کند، ممکن است چاقی شکمی را تجربه کنید.
چرا با وجود ورزش و رژیم وزن بالا میرود
یکی از ناامیدکننده‌ترین شرایط، زمانی است که با تلاش فراوان رژیم می‌گیرید و ورزش می‌کنید، اما نه تنها وزنتان کم نمی‌شود، بلکه گاهی حتی افزایش می‌یابد. در چنین شرایطی، بسیاری از افراد فکر می‌کنند که روششان اشتباه است، اما این موضوع دلایل متعددی دارد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- افزایش توده عضلانی: اگر تمرینات مقاومتی انجام می‌دهید، به‌احتمال زیاد عضله ساخته‌اید. عضلات سنگین‌تر از چربی هستند و ممکن است باعث افزایش وزن شما شوند، اما در واقع چربی از بین رفته و بدنتان فرم بهتری گرفته است.
- احتباس مایعات پس از ورزش: ورزش‌های شدید(مخصوصا در روزهای ابتدایی)، باعث آسیب‌های ریز به بافت عضله می‌شوند و عضلات برای ترمیم، آب جذب می‌کنند. این آب اضافه باعث میشود که ترازو عدد بالاتری را نشان دهد.
- عدم توازن کالری دریافتی: گاهی اوقات بدن در اثر رژیم‌های خیلی سخت، وارد حالت «قحطی» میشود و متابولیسم را کند می‌کند. در نتیجه بدن کالری بیشتری ذخیره می‌کند تا برای روز مبادا، آماده باشد.
- اختلالات هورمونی: کم‌کاری تیروئید، مقاومت به انسولین و سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) ، از جمله شایع‌ترین مشکلاتی هستند که می‌توانند مانع کاهش وزن شده و حتی با وجود رژیم و ورزش، وزن شما را افزایش دهند.
- استرس و کم‌خوابی: سطح بالای کورتیزول(هورمون استرس)، به طور مستقیم با افزایش چربی شکمی مرتبط است. خواب ناکافی نیز می‌تواند باعث عدم تعادل هورمون‌های گرسنگی مثل گرلین و لپتین شده و شما را وادار به پرخوری کند.
- مصرف داروها: داروهای ضدافسردگی، کورتون‌ها و حتی بعضی داروهای ضدبارداری نیز می‌توانند روند کاهش وزن شما را کند کرده و یا حتی متوقف کنند.
علت بزرگ شدن ناگهانی شکم در زنان
بزرگ شدن شکم و افزایش وزن ناگهانی در زنان، می‌تواند ترسناک باشد، به‌ویژه اگر همراه با علائم دیگری مثل درد، نفخ مداوم و یا تغییر در اشتها باشد. اگرچه بیشتر اوقات، علت آن ساده و بی‌خطر است، اما در برخی موارد نیاز به بررسی دقیق‌تری دارد. برخی از شایع‌ترین علل بزرگ شدن ناگهانی شکم در زنان، عبارتند از:
نوسانات هورمونی: در دوران پیش از قاعدگی یا یائسگی، سطح استروژن و پروژسترون نوسان پیدا می‌کند و می‌تواند باعث احتباس آب، نفخ یا چربی شکمی شود.
سندروم تخمدان پلی‌کیستیک: این اختلال هورمونی، باعث تجمع چربی در ناحیه شکم میشود و یکی از دلایل شایع بزرگ شدن شکم زنان در سنین باروری است.
فیبروم‌های رحمی: توده‌های خوش‌خیم در داخل یا اطراف رحم که گاهی به اندازه یک توپ بسکتبال هم رشد می‌کنند، می‌توانند شکم را جلو آورده و باعث بزرگی غیرعادی آن شوند.
کیست تخمدان: کیست‌های بزرگ یا پیچ‌خورده تخمدان نیز ممکن است باعث تورم یک‌طرفه یا کلی در ناحیه زیر شکم شوند.
نفخ مزمن و بیماری‌های گوارشی: مشکلاتی مثل سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS)، سلیاک یا عدم تحمل لاکتوز، ممکن است باعث ایجاد تورم و احساس سنگینی در ناحیه شکم شوند.
چند روز قبل از پریود وزن اضافه میشود
بسیاری از زنان، چند روز قبل از شروع دوران قاعدگی خود، احساس ورم، سنگینی یا افزایش وزن دارند. این موضوع کاملا طبیعی است و در اکثر موارد، موقتی و بی‌خطر است. معمولا از ۳ تا ۵ روز قبل از پریود، بدن شروع به نگهداری آب و نمک می‌کند که این امر، باعث افزایش وزن میشود.
این اضافه وزن، می‌تواند بین ۵۰۰ گرم تا ۲ کیلوگرم باشد. همچنین سطح بالای پروژسترون در این دوره، باعث افزایش اشتها، کاهش سطح انرژی و تمایل به مصرف غذاهای شور، شیرین و پرکالری میشود.
با آغاز دوره پریود، این وزن اضافه، شروع به کاهش می‌کند و طی چند روز، بدن به حالت اولیه برمی‌گردد. پس اگر چند روز قبل از پریود، وزنتان افزایش یافت، نگران نباشید و ترازو را برای مدتی کنار بگذارید!
بدن زنانه بسیار پیچیده و هوشمند است. نوسانات وزن، به‌ویژه افزایش وزن‌های ناگهانی، همیشه به‌خاطر پرخوری یا کم‌تحرکی نیست. گاهی بدن شما در حال سازگاری با شرایط هورمونی، متابولیکی و یا حتی روانی است. مهم این است که این نشانه‌ها را بشناسید، با بدنتان آشتی کرده و از آن مراقبت کنید.
البته اگر احساس می‌کنید که اضافه وزن شما مداوم است و یا همراه با علائم دیگری مثل بی‌نظمی قاعدگی، خستگی، ریزش مو یا افسردگی است، حتما با یک پزشک مشورت کنید. اما اگر می‌خواهید بدون استرس و با آگاهی بیشتر، مسیر تناسب اندام را طی کنید، به سایت آچار تناسب مراجعه کنید. آچار تناسب یک راهنمای جامع و ساده برای رسیدن به وزن دلخواه، بدون رژیم‌های سخت و یا ورزش‌های طاقت‌فرسا است.
